Լիզա Գոլդշմիդտը ծնվել է 1993 թվականին Գերմանիայի Ֆրայբուրգ իմ Բրայսգաու քաղաքում, սովորել է Կառլսռուեի Գեղարվեստի պետական ակադեմիայի կերպարվեստ (գեղանկարչություն) բաժնում, ինչպես նաև ուսանել է հոգեբանություն Ֆրանկֆուրտի Գյոթեի համալսարանում։ 2019 թվականին լույս է տեսել նրա առաջին՝ «Tage Fragmente» բանաստեղծական ժողովածուն, որի համար 2020 թվականին ստացել է Բադեն-Վյուրտեմբերգի գրական պետական կրթաթոշակը։ 2023 թվականին նրա երկրորդ բանաստեղծական ժողովածուն՝ «Ursprünge»-ը հրատարակել է Elif Verlag հրատարակչությունը։ Նա ապրում է Վիսբադենում եւ աշխատում որպես հոգեբան և հոգեթերապևտ :
Քլեր
Միգուցե մենք ապրում ենք ինչ-որ անպատմելի ժամանակներում,
Քլե՛ր,
Միգուցե մենք սնահավատորեն պոետիկ ենք,
Մենք ապրում ենք հուշերով, որ դեռ չունենք։
Լվացարանի մոտ դու զգեստազերծեցիր քո մարմինը, եւ
դեմքդ թորշոմեց հայելու առաջ։
Դու մտածեցիր, որ տեսլականը բավական է ապրելու համար։
Հանեցիր գուլպաներդ, դատարկեցիր բաժակդ․․․
ու ասացիր՝ նայիր ինձ, ես կարգին եմ։
*
Քամին մազերիդ սանրվածք էր տալիս։ Գնացքի
նստարանին՝ դու անցնում էիր արտաքին աշխարհով, եւ
ամեն բան սովորական էր թվում, բացի ինձնից, դու
խոսում էիր ճեղքի մասին, որ աճում է քո ներսում,
թեպետ ուզում էիր, որ մարմինդ գեթ մեկ անգամ
լիներ լռությամբ լցված բնապատկեր՝
ոչ մի տեղ չավարտվող։
*
Ոչ ոք չնկատեց
նրա անկշիռ ու լարված ստվերը
բաց դռան մոտ, երբ կանգնած էր
լղոզված ուրվագծերով,
ապակե բաժակը
փշուր-փշուր եղավ։
Նրա նախանձելի մարմինը ստվերացավ։
Նա դրեց Վուլֆին մահճակալի կողապահարանին
և հառաչեց․
Կյանք, կանգ առ այստեղ։
Երեկո և առավոտ
ահա պառկած է նա փակ աչքերով
կիսաբաց շուրթերով, որոնցից ձայն չի սահում դուրս
նա ննջում է՝ երազելով երեկոյի և առավոտվա մասին
ժամանակի հոսքի մասին, քամու հպումների մասին
նրա գլխի նուրբ կորությունն այնքան քնքուշ և
փխրուն է, ինչպես անհատակ ապակյա տարան
դեռ չսպիացած վերքը բուրում է
բանաստեղծությամբ՝ մեղմ, մի փոքր քաղցրոտ
նա ժպտում է քնի մեջ, նրա մազերի դեզը
ցիրուցան է լինում ձյան փաթիլների պես
նա դեռ այն ամենն է, ինչ կատարվում է իր հետ
նա դեռ այն ամենն է, ինչ հիմա է և ընդմիշտ
մեն-մենակ՝ իրերի հետ
նրա զգացմունքները սոսինձ են
կաթնագույն լորձ, որը ծորում է
և մի ձայն լցնում է լռությունը
պահը՝ ճերմակ սավաններով պարուրված, կոտրում է
նա ճչում է
չգիտի թե ինչու
վնգստում է
ինչպես շունն ուտելիք փնտրելիս
ի՞նչ է նա փնտրում
իրերի իրականության մեջ՝ ցավեցնող,
իրերն անբարբառ հայացքը հառել են նրան
ինչ ես դու ուզում մեզ ասել, ասա
ինչո՞ւ ես գոռում
իրերը գունափոխվում են
մթնշաղը վերարկուի պես իջնում է ուսերին
նրա ճիչը խեղդվում է կոկորդում
և վարագույրն ալեկոծվում է
մեղմորեն
օդը համբուրում է նրա քիթն ու ճակատը
թմբլիկ թաթիկները ծածանվում են երեկոյան քամուն
և կեռնեխներն այնքան եռանդով են երգում նրա համար
տերևների և արմատների մասին
հողի մասին, կիզիչ տապի մասին
իրենց կոկորդում անհետացած որդի մասին
քնիր՝ երգում են նրանք,
քնիր
հայրդ քեզ համար կաղոթի
մայրդ քեզ չի սիրի
արթուն աչքերը, ինչպես ապակյա գնդակներ
նայում են պատին, սենյակի անկյանը
որտեղ Հիսուսն է կախված
որտեղ վախը բաբախում է սրտի նման
և արցունքի կաթիլը հոսում է այտի վրայով
նա կհաղթահարի այս պահը
հաղթահարիր ինքդ քեզ՝ ծլվլում են սև կեռնեխները,
ամեն բանի հիմքում կախարդանք կա
նրանք ճռվողյում են և փսփսում
նրանք նայում են մեզ ու սպասում են՝
երբևէ կհասկանա՞նք, թե ով են նրանք
որ մեզ տեսնում ու պաշտպանում են՝ գրեթե քնքշորեն,
ինչպես լույսի մի անտեսանելի շող
նրանց, ում անվանեցին բանաստեղծություն,
երբ լույս աշխարհ եկան
մոր աչքերում աստղային մի պարզություն էր
մի լույսի ծով՝ բերանի անկյուններում
իրիկնաժամին վարագույրը փրփրեց՝
ալեբախյուն, թշշոց, ֆշշոց
և ժամանակը սլանում էր ժամանակից դուրս՝
միալար, քաղցի ու քնի ռիթմով
մի մեծ հին լռություն է խոսում՝
կաղնու փայտից պահարանն է․
ես միշտ այստեղ եմ եղել
նաև քո ծննդից առաջ
և քո մահից հետո էլ առաջվա պես
այստեղ եմ կանգնած լինելու
և լռության մեջ խոսելու եմ
մնալու և գնալու մասին
լուռ դարձող և հեռացող ամեն բանի մասին
փափուկ ու մեղմ է մելամաղձը
մանրահատակի վրա արևի շողքի մեջ
փոշեհատիկներ են պարում
անդորրի մեջ՝ այնքան խաղաղ
հեռու մարմնի սահմաններից
հեռու կրծքից
լուսինն այնքան պայծառ է շողում տանիքներին
ծեր, միայնակ ուղեկիցը, որ երբեք չի ծիծաղում
մի՞թե նա նույնպես նոր չէ ծնվել՝
տիեզերքի առաջին օրերին
սառած ու լռած, ինչպես ուրվական
թափառուն երկնքի խորքում կախված
որտեղ փոքրիկ աստղերը շողշողում են
այնտեղ նա ծանր շնչում է
փնտրում է դեմք, որն ուզում է բռնել և պոկել
գիշերվա մազերը, որ նրան խուտուտ են տալիս՝
սև, անվերջ սև
քնիր՝ երգում են կեռնեխները,
քնիր
ահա պառկած է նա փակ աչքերով
կիսաբաց շուրթերով, որոնցից ձայն չի սահում դուրս
ահա նա՝ բանաստեղծությունը
նա զգում է միայն և երազում
աշխարհի մասին, ուր չկան տարածություն, ժամանակ, ես
Թարգմանությունը՝ Կիռա Շվարցի, Միլենա Սաֆարյանի, Արփի Ոսկանյանի
