***
Իմ ու քրոջս մանկությունը՝
հումորային պատում ․
ինձ կհասկանան նույն հիշողությունն ունեցող աչքերը,
արթնացնեմ ձեր ներսում քնած հավքերին․
փակեք կոպերն ու
պտտեք ժամանակի անիվը մի քանի տասնամյակ հետ,
ավելի ճիշտ՝ դրեք օրացույցն էն թվին, ուր հաղթած
քայլում ենք Հայ քաջեր-ի ու Գետաշեն-ի ,
Անկախ Հայաստան-ի ելևէջներով,
ժանգոտ ու կքած տնակների լաբիրինթում,
հեռուստացույցը ավտոմեքենայի մարտկոցով միացրած,
հովհարային անջատումների արանքում,
դույլերով ջրի գնացողների քարավանը՝
անասֆալտ , անկանաչ օազիսում միակ աղբյուրով
Գյումրվա մի տնաշեն թաղում,
ու մանրապատումը սկսվում է ամենատխուր տողով՝
երկրաշարժ էղավ, տները բլավ ․․․
բոլորը ծիծաղում են՝ տատս, մայրս, հարևանները,
որ եկել են սերիալ նայելու,
իսկ ժամանակն ու կյանքը ուրախանում են
մեր կամքի ու համառության համար,
Կըսեն՝ ծո , ըսոնք սայլուգ են,
Էս ի՜նչ իսան են,
խնդացին դառը օրերի վրա,
հանաքներով ՝ երբեք դանակ չդարձող,
նայեցին ուղիղ կյանքի աչքերի մեջ ու
ապրեցին․․․
ու ապրեցինք՝ խնդալով ամենատխուր տողով անեկդոտի վրա՝
երկրաշարժ էղավ, տները բլավ․․․
***
Տատիս համար
միակ ժամանակի պարագան
ժաժքից առաջ-ն էր․․․
ինչ հիշեր-չհիշեր,
ինչ պատմեր-չպատմեր,
ե՞րբ հարցին ուներ մի պատասխան,
Իսկ ինչո՞ւ-ն լռություն էր ու սա․
սև շունը ոռնաց էն գիշերով
ու եքսի օրն էլ․․․ գիտեք՝ ինչ եղավ․․․
Ու կյանքը վերածվեց գոյության,
հուշերով ապրելու մի բանի․․․
իսկ ժաժքից առաջ՝
քաղաքն էս ու էն, և ամեն ինչ՝ ուրի՜շ․․․
ու թեկուզ քույրիկս դեռ չկար,
և ես էլ չունեի ոչ մի հուշ ,
բայց տատիս աչքերով գիտեինք՝
քաղաքը․․․ և կյանքը․․․ ու հույսը․․․
ժաժքից հետո-ն ՝ մենք ու մեր բախտը,
ով գիտեր՝ ինչ պիտի տեսնեինք դեռ էլի,
ու որդիներիս համար
իմ աչքերը պիտի լինեին
ժամանակի մեքենա՝
հայրենիքը, կյանքը և հույսը՝ ուրի՜շ
«պատերազմից առաջ» ասելիս․․․
ու չունեմ պատասխան․
Հըբը էս ժաժքի գիշերը ո՞ր սև շունը ոռնաց․․․
***
Այնտեղ
փլված ժամի քարե հոնքի տակից
աղունիկ է թռնում,
եւ աստծո արցունքն է ձյունը Արագածի սրտին։
Սլաքները անց քառասուն կիսել են ժամանակը մինչ-հետո։
Այնտեղ սառը տնակների նեղլիկ արահետով
վազում է մի աղջիկ՝
անտիկնիկ, գունաթափ ձմեռներում։
Նավթահոտ օրերը հացի հերթերի պես
կտրոն-կտրոն անցան,
Ոլորուն մանկության պատրույգը զգույշ ուղղում եմ,
ու լամպի լույս է մլմլում աչքերիս
պատուհանից ներս։
Վառարանի ծուխն է սիրտս քամում,
ու հորս վերարկուն չի ընկնում ուսերից իմ գոյության.
այս էլ՝
երեսուն քանի՜ թերթ հիշողության կարմիր ավետարանին
դեկտեմբեր է իջնում։
***
Հիմա պատմեմ, թե ով է ուժեղը,
այդ դասը ոչ մի դպրոցում չեք անցնելու,
ես էլ չեմ անցել, բայց գիտեմ, որովհետև
նստել եմ դեղին ավտոբուսը՝
քաղաքից այնտեղ դարուփոսերով գլորվելիս,
և բախտակիցների մեխակները՝
մաշված նստարաններին,
ճռճռան թափանցիկ թղթով փաթաթած․․․
կոթերից կաթում է ջուրը թե արցունքը, էլ չեմ տարբերում,
լռությունը համանվագ աղմուկի հետ շարժիչի,
ու հայացքները՝ պատուհանից հեռուներին․․․
-Հասանք,- ասում է վարորդը,
բոլորը իջնում են՝ ոչինչ չվճարելով,
նա էլ է իջնում,
սռած մատներով ուղղում մեխակների ճռճռան թուղթն
ու քայլում է դեպի․․․
Շիրակ գերեզմանատան անսկիզբ ու չվերջացող ոլորաններում
ամեն ծաղիկ գտնում է իր հանգստի քարը,
խնկի ծուխը ելնում է վեր ու աստծո աչքերը կսկծում են,
մեկ էլ ձյուն է թափվում, մի անպատմելի ձյուն․․․
վարորդը հենվում է գերդաստանի շիրմախաչին ու հո՜ չի երգում՝
Առաւօտ լուսոյ․․․
այնպես է երգում, որ սփռված շիրիմներին լացող մարդիկ
բռնում են մեղեդին՝
Արեգակն արդար․․․
Վասն գթութեանդ․․․
ու մի շարական է խառնվում օդին,
ու հո՜ չի արձագանքում
Շիրակի լեռներում ու վերում՝
Վասն ողորմութեանդ,
Վերստին կեցո․․․
