Արևիկ Չափարյան/Մի սովորական ծննդյան օր 

Այսօրը որոշել եմ ինձ նվիրել։ Քսանականներիս բարեհաջող հրաժեշտ տալուց հետո կայուն սովորություն եմ ձեռք բերել տարվա այս օրն անցկացնել ինձ հետ, հենց ինձ հետ ու միայն ինձ հետ։ 

Երեք երեխաներիս անհավասարապես բաժանում եմ երկու տատիկների միջև, հագնում արևածաղիկներով ամառային զգեստս` իմ սիրելի ճերմակ սպորտային կոշիկներով, ու շտապում դուրս վազել։ Վերջին պահին կանգ եմ առնում հայելու առաջ, նույնիսկ մի ակնթարթ մտքովս անցնում է գոնե շրթներկ քսել, հետո հիշում եմ, որ իմ երեսունականներում ես ինձ այսպես անշպար եմ սիրում։ Մի պոչիկի մեջ հավաքելով մազերիս ալիքները` ժպտում եմ ինձ հայելում և ոգևորված ինձ ու ինձ  մնալու մտքից,  անշտապ սահում  աստիճաններով վար։

                                                                ***

Երեսուն ու մի երկար պոչիկ տարի առաջ այս օրը` վաղ առավոտյան, ամենաշատը մայրս ուրախացած կլինի կամ հայրս կամ երկուսը հավասարապես, բաայց նրանց էլ եմ կարողացել հաշտեցնել օրն առանց ինձ նշելու մտքի հետ։ Վերջին տարիներին ավելի հեշտ է ստացվում. դժվարն առաջին երկու անգամն էր։ 

Մերոնք երևի սնահավատ չեն, որ կարողացել են ինձ համոզել, թե 13֊ն ամենահաջողակ թիվն է` անգամ, երբ համընկնում է ուրբաթ օրվա հետ։ Ինքս դեռ վերջնականապես չեմ կողմնորոշվել սնահավատ եմ, թե՞ մի փոքր միայն, բայց նույնիսկ դա չի խանգարում վստահ լինել, որ լավագույն օրը ծնվելու համար հենց 13֊ն է։  

Ինձ համար հատուկ, բայց ամբողջ քաղաքի համար սովորական օրացուցային այս օրը քայլում եմ ծանոթ փողոցներով ու հետևում անծանոթ մարդկանց։ Տեսնես ու՞ր են շտապում, ի՞նչ են մտածում, ի՞նչ են զգում այսօր, արդեն հասցրե՞լ են գտնել իրենց կյանքի իմաստը, թե դեռ անհույս որոնում են։ Գեղեցկադեմ այս աղջիկը, որ բարկացած խոսում է հեռախոսով, երբևէ մտածե՞լ է, որ իր աչքերն ու ձայնը միմյանց հետ բացարձակ չեն խոսում։ Իսկ միջահասակ այն կի՞նը, որ արագ֊արագ քայլում է երեխայի ձեռքը բռնած, տեսնես նկատու՞մ է, որ փոքրիկ տղան հազար մանր քայլ է անում իր մեծ լոնքերին հասնելու համար ու այդպես էլ չի հասնում։ Խոշոր ակնոցներով ու խորը կնճիռներով պապիկը, մայթեզրի նստարանին տեղավորված,  ձեռնափայտով գծեր է տանում գետնին,  տեսնես ի՞նչ է մտաբերում  հին օրերի մասին։ Անցնում եմ կողքով,  ժպտում է, ժպտում եմ, ժպիտը բարի է։ Երանի երկար ապրի։ Ու այս ինչ տարօրինակ մտքեր են վազվզում գլխումս առհասարակ։ Մասնագետները կասեն` միջին տարիքի ճգնաժամ է, ես կասեմ` պարզապես մեծանում եմ …

Հետո ևս մի քանի փողոց, տարբեր մարդիկ, հայացքներ, շատը` մտազբաղ ու զայրացած, երբեմն` ժպտացող, քիչ ժպտացող, հազվադեպ ժպտացող։ Մարդիկ երևի դադարել են ժպտալ, մարդիկ մոռացել են ժպտալ, վերջին տարիներին մարդիկ նաև ամաչում են ժպտալ …

                                                             ***

Նեղլիկ բակերի արանքով ներս ու դուրս անելով` հասնում եմ իմ սիրելի եկեղեցու բակը։ Ներս չեմ մտնում։ Իմ երեսուն ու մի երկար պոչիկ տարիներով տեղավորվում եմ ազատ նստարանին ու հայացքով հատ առ հատ շոյում կարմիր քարերը, գմբեթը, զարդանախշերը։ Քանի հույս է մտել այս դռներով ներս ու հավատ դարձած դուրս եկել նույն դռներից։ Սենտիմենտա՞լ եմ դարձել, թե՞ պարզապես ուրիշ կերպ եմ հավատում իմ երեսունականներում, չգիտեմ, մտածելու հարց է։

Իսկ ինչ, եթե վերջապես կտրվում եմ իմ օդերից ու սկսում եմ ոտքերով շոշափել հողը։ Բայց չէ, ոչ օդն է իմը, ոչ հողը, ոչ էլ անգամ կրակը։ Ախր ես ջուր եմ, մի տեղ կանգ առնելը իմը չէ, պիտի շարունակ հոսեմ, օդում, ջրում, ցամաքում, մտքերում, թե երազանքներում, կարևորը` հոսեմ։

                                                                ***

Հեռախոսիս զանգը տարիներով  անձայն է, չգիտեմ էլ, թե ինչ ռինգտոն ունի։Եթե պատահաբար անձայն ռեժիմը անջատվի, չեմ հասկանա, որ երգողը իմն է։

Աչքս ընկնում է էկրանին։ Նոր հաղորդագրություն։ ՆԱ է։ Անունը գրված է առանց վերջում ավելացվող պատկանելության նշանի ու գույնզգույն սրտիկների։Պարզապես անունն է, այնպես, ինչպես որ կա, ինչպես գրել եմ տարիներ առաջ` առաջին անգամ հեռախոսահամարը պահպանելիս։ 

Մենք այնքա՜ն վաղուց ենք իրար ճանաչում` դեռ այն ժամանակներից, երբ բոլորովին սուրճ չէինք խմում։ Հետո եկան մեր քսանականները, երբ, ես սուրճ շատ էի խմում, իսկ նա` առհասարակ չէր խմում։ Հետո եկան օրեր, երբ երկուսս էլ սուրճ էինք խմում, ես` միշտ թունդ դառը ու տաք, իսկ նա` մի մեծ գդալ շաքարով ու որքան հնարավոր է պաղած։ Հիմա` մեր երեսունականներում, երկուսս էլ սուրճը դառն ենք խմում, և եթե հասցնում եմ, սեղանից հեռացնում եմ նաև բոլոր տեսակի քաղցրերը։ 

Գիտակցում եմ, որ մեր երեսունականները կիսվել են, դարչինով ու մեխակով թեյի բաժակի շուրջ միայն։ Չէ՞ որ կա ր ժամանակ, երբ թեյն ինձ համար հիվանդ ժամանակվա օգտակար ըմպելիք էր լոկ, որը երբեք չէի խմի սովորական օրերին։ Իսկ հիմա սիրում եմ սուրճին հավասար, երևի հավասար կամ գրեթե հավասար,  չգիտեմ …

Հայացքս կտրվում է անորոշ մտքերից ու վերադառնում հեռախոսի էկրանին՝ «Տես, օրվա կեսից ավելին միայն քոնն էր, ոնց սիրում ես, բայց մնացածի համար ոչինչ չեմ խոստացել։ Դե տեղդ ասա»։ 

Ուզում եմ հակառակվել, բայց հիշում եմ, որ մեր քսանականների ամենասկզբում` մի քանի սանրվածք, շատ կիլոգրամներ և երեք երեխա առաջ, մի անգամ շփոթվել ու ասել եմ` հնազանդ եմ ու նորից խելոք հնազանդվում եմ։ 

Ախր բոլոր տեսանելի ու անտեսանելի տարբերությունների կողքին մենք մի կարևոր ընդհանրություն ունենք` երկուսս էլ սիրում ենք ծննդյանս օրը իմ լռության հետ մենակ մնալ։ 

Please follow and like us: